Bekend of berucht?

We zagen ze enkele jaren geleden massaal in het straatbeeld verschijnen. Zelfs op de trein of op de bus komen we de elektrische snelheidsduivels tegen. Zijn die beruchte elektronische steps wel zo gevaarlijk als iedereen denkt?

Er verschijnen maandelijks krantenartikelen met koppen zoals Dodelijk ongeval met elektrische step in Brussel, Genkenaar gewond na ongeval met elektrische step en zo gaat het wel even door. Dat de meerderheid van de bevolking een negatief beeld vormt over e-steps, is dus een logisch gevolg met zulke headlines. Toch moeten we verder kijken dan onze neus lang is, want deze gebeurtenissen zijn slechts enkele naalden in de hooiberg van verkeersongevallen.

1 persoon/week

VIAS Institute, het Belgisch kenniscentrum voor verkeersveiligheid, mobiliteit en maatschappelijke veiligheid deed een exploratieve studie naar het aantal ongevallen met e-steps en waar en wanneer deze plaatsvonden. Stef Willems, woordvoerder van VIAS Institute, licht de gevonden resultaten even toe.

“We onderzochten drie regio’s waar verschillende ziekenhuizen werden bevraagd. Uit onze studie is gebleken dat gemiddeld slechts één persoon per week op de spoedgevallendienst terechtkomt als gevolg van een ongeval met een e-step. De personen die zo’n ongeval beleven, zijn meestal occasionele gebruikers. De ongevallen gebeuren opvallend vaker overdag door het drukkere verkeer en ook de weersomstandigheden spelen een grote rol.”

Helm verplichten

Volgens Stef Willems bevinden er zich twee uitschieters in het onderzoek. “Er zijn voor mij twee opmerkelijke resultaten die uit de studie voortkwamen. Eén daarvan is dat personen die een eigen e-step bezitten, doorgaans beter uitgerust zijn dan personen die bij gelegenheid een e-step lenen. Die laatste groep onderschat vaker het gevaar hiervan door gebrek aan ervaring. Zij rijden bijgevolg ook risicovoller. Het tweede verrassende resultaat is dat de spoedgevallendiensten van de bevraagde ziekenhuizen ons onderzoeksteam gemeld hebben dat er uitsluitend patiënten langskwamen die geen helm droegen tijdens het ongeval. Door het gebrek aan een veilige uitrusting krijgen deze slachtoffers vooral te maken met hoofdletsels, breuken of snijwonden. De meeste hiervan zijn beperkt maar kunnen wel ernstige gevolgen hebben zoals bijv. hoofdletsels.”

Om het onderzoek te vervolledigen heeft VIAS Institute raad gevraagd aan artsen over hoe gebruikers van e-steps zich het beste kunnen beschermen tegen mogelijke ongevallen. “Gemeentes en steden zouden het dragen van een helm kunnen verplichten. Ook kin-bescherming en extra bescherming voor polsen en ellebogen is sterk aangeraden.” aldus Stef Willems.

Onervaren

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare werken, Lydia Peeters, nam zelf het cijfermateriaal rond ongevallen met e-steps even onder de loep. “Van september tot december 2019 waren er 20 ongevallen met e-steps (FOD Economie, AD Statistiek – officiële cijfers) en in de eerste zes maanden van 2020 waren dat er 61 (Federale Politie, DGR/DRI/BIPOL). Binnen deze 81 ongevallen vielen er één dode, zes zwaargewonden en 63 lichtgewonden. Gezien die beperkte gegevens is het moeilijk om verregaande conclusies te trekken.”

Volgens Peeters bieden e-steps een aantal mobiliteitsvoordelen. “Toch is het gebruik ervan niet altijd zonder risico en ook de verkeersregels voor gebruikers van e-steps zijn niet voor iedereen duidelijk. De Vlaamse Stichting Verkeerkunde is daarom gestart met een laagdrempelige opleiding. In die opleiding vestigen professionals de aandacht vooral op het anticiperen op mogelijke gevaren en de noodzaak om je snelheid steeds aan te passen aan de omgeving en andere kwetsbare gebruikers. Met dergelijk initiatief kan de Vlaamse Stichting Verkeerkunde onervaren gebruikers zo goed mogelijk inlichten over het gebruik van e-steps en de gevaren die erbij komen kijken.”

Lydia Peeters gaat ervan uit dat het voertuig voldoet aan alle wettelijke eisen rond veiligheid en dat het dus niet per se te maken heeft met de morfologie van de e-step, maar eerder met de onervarenheid van de bestuurders om hiermee veilig om te gaan. “Bovendien bekrachtig ik het advies van artsen in het onderzoek van VIAS Institute, dat gebruikers van e-steps zich zo goed mogelijk moeten beschermen. Dit kan het beste met een helm voor een absolute bescherming van het hoofd.”

Aanvulling

Zoals Peeters eerder al zei, bieden e-steps vooral mogelijkheden en dat voornamelijk in stedelijke omgeving. “Wanneer de gebruiker van een e-step zich niet aan de verkeersregels houdt dan wordt het pas een gevaar in het verkeer, maar dat geldt uiteraard voor elk type vervoermiddel. Of e-steps een verbetering zijn voor het verkeer zou ik ook niet onmiddellijk noemen, maar ze zijn eerder een aanvulling van het huidige aanbod aan vervoermiddelen.”

Wie zich op een veilige en bewuste manier met een e-step verplaatst in het verkeer en terwijl ook rekening houdt met zijn of haar snelheid ten opzichte van andere weggebruikers, ziet de komst van e-steps dus eerder als een verrijking dan een achteruitgang van een snel evoluerende maatschappij.